De betekenis van epibreren
Het woord 'epibreren' is een typisch voorbeeld van een Nederlands pseudo-intellectueel woord dat vooral gebruikt wordt om iets vaags of ogenschijnlijks indrukwekkends aan te duiden. Het werd in de twintigste eeuw populair door het boek 'Het Bureau' van de schrijver Voskuil. In het boek gebruiken kantoormedewerkers het woord om aan te geven dat ze met iets bezig zijn, zonder daadwerkelijk iets concreets te doen. Met andere woorden: epibreren betekent zoiets als doen alsof men belangrijk werk verricht terwijl dat in werkelijkheid niet het geval is.
De herkomst van het woord
Het woord 'epibreren' kent geen officiële etymologische herkomst. Het is door schrijver J.J. Voskuil verzonnen en geïntroduceerd in zijn beroemde boekenreeks 'Het Bureau', waarin het leven op een Nederlands kantoor op cynische wijze werd beschreven. Omdat het woord vaak met een knipoog wordt gebruikt, is het onderdeel geworden van de Nederlandse taal als een ironische verwijzing naar schijnactiviteit op het werk. Ondanks dat het nooit formeel in het woordenboek is opgenomen als standaardwoord, wordt het alsnog veel herkend en begrepen binnen Nederland.
Wanneer gebruik je het woord epibreren?
Epibreren gebruik je meestal in informele contexten als je commentaar wilt geven op iemand die druk lijkt, maar in werkelijkheid niets wezenlijks uitvoert. Denk bijvoorbeeld aan een kantoorsituatie waarin een collega constant achter een computer zit te typen en scrollen, maar waarbij onduidelijk blijft wat hij of zij precies doet. Een ander klassiek voorbeeld is iemand die elke vergadering lijkt bij te wonen, overal papieren mee naartoe sleept, maar zelden concrete resultaten aflevert. In zulke gevallen kan men gekscherend opmerken: “Hij is aan het epibreren.”
Waarom is epibreren zo populair geworden?
De populariteit van het woord komt vooral voort uit de herkenbaarheid en het gebruik binnen een cultklassieke boekenserie. Veel lezers herkenden zich in de situaties die Voskuil beschreef, waarin bureaucratie, papieren rompslomp en ogenschijnlijke werkzaamheden centraal stonden. Dit soort werkzaamheden zijn typisch voor kantoorculturen, waar het lastig te meten is wat iemands toegevoegde waarde precies is. Hierdoor is epibreren een geliefde term geworden in kantoorgesprekken en satire over de werkvloer.
Is epibreren een bestaand werkwoord?
Hoewel 'epibreren' niet voorkomt in de meeste officiële woordenboeken, wordt het woord in de dagelijkse spreektaal soms toch als werkwoord vervoegd. Mensen zeggen bijvoorbeeld: “Ik was nog even aan het epibreren.” Of: “Laat me met rust, ik ben aan het epibreren.” De creatieve vrijheid waarmee het wordt gebruikt, draagt bij aan de charme van het woord.
