Wat is het verschil tussen bedoeld en bedoelt?
In de Nederlandse taal komen woorden vaak in verschillende vormen voor, afhankelijk van hun grammaticale functie in een zin. Een veelvoorkomend struikelblok is het onderscheid tussen ‘bedoeld’ en ‘bedoelt’. Hoewel de woorden slechts door één letter verschillen, hebben ze een heel andere betekenis en toepassing. In dit artikel leggen we precies uit wanneer u ‘bedoeld’ gebruikt en wanneer ‘bedoelt’ correct is.
De functie van werkwoorden in zinnen
Om te begrijpen wanneer u ‘bedoeld’ of ‘bedoelt’ gebruikt, is het belangrijk om te weten wat de functie van het woord in de zin is. Beide woorden komen van het werkwoord 'bedoelen', maar afhankelijk van de grammaticale regels verandert de vervoeging.
'Bedoelt' is de tegenwoordige tijd van de derde persoon enkelvoud (hij/zij/het bedoelt) of hoort bij de tweede persoon enkelvoud (jij/je bedoelt). Dit betekent dat dit woord gebruikt wordt om een actie in het heden aan te geven. Aan de andere kant is 'bedoeld' de verleden tijd in de vorm van een voltooid deelwoord. Het wordt altijd gebruikt in combinatie met een hulpwerkwoord, zoals 'hebben'.
Wanneer gebruik je bedoeld?
Zoals hierboven beschreven, gebruik je ‘bedoeld’ als het gaat om een voltooid deelwoord. Het wordt meestal gebruikt in combinatie met een hulpwerkwoord om een handeling aan te geven die in het verleden heeft plaatsgevonden. Bekijk onderstaande voorbeelden:
- Ik heb niet bedoeld om hem te beledigen.
- Dat was echt niet zo bedoeld.
In beide gevallen wordt er gesproken over een handeling die is voltooid. Het gebruik van een hulpwerkwoord, zoals ‘heb’ of ‘was’, wijst daarom op het gebruik van ‘bedoeld’ in plaats van ‘bedoelt’.
Wanneer gebruik je bedoelt?
Het woord ‘bedoelt’ gebruik je in de tegenwoordige tijd als het verwijst naar een actie die nu plaatsvindt en wordt toegeschreven aan een ander (hij/zij/het) of aan een direct aangesproken persoon (jij/je). Dit ziet er in de praktijk als volgt uit:
- Hij bedoelt vast iets anders.
- Wat bedoelt u precies?
Bij beide zinnen gaat het om een handeling die op het moment zelf gebeurt of bedoeld wordt, en hier gebruik je ‘bedoelt’ zonder hulpwerkwoorden.
Hoe onthoud je het verschil?
Een handige manier om het verschil te onthouden, is door te kijken naar het werkwoord ‘lopen’. In de zin ‘hij loopt naar school’ staat er een t op het einde omdat het de tegenwoordige tijd is. Dit werkt precies zo bij ‘hij bedoelt’. Bij een voltooid deelwoord voeg je geen t toe, zoals bij ‘hij heeft gelopen’. Zo zie je ook dat je ‘hij heeft bedoeld’ schrijft.
Door deze regel toe te passen, zult u merken dat het onderscheid tussen ‘bedoeld’ en ‘bedoelt’ veel gemakkelijker wordt.
Conclusie
Het verschil tussen ‘bedoeld’ en ‘bedoelt’ zit hem in de grammaticale functie en tijd waarin het werkwoord wordt gebruikt. ‘Bedoelt’ hoort bij de tegenwoordige tijd, terwijl ‘bedoeld’ een voltooid deelwoord is. Door de korte uitleg in dit artikel kunt u deze twee vormen van het werkwoord ‘bedoelen’ voortaan foutloos gebruiken.
