Wat is doomscrolling precies
Doomscrolling is het blijven doorscrollen op je telefoon of laptop langs vooral negatief nieuws, sociale media en reacties, ook als je er eigenlijk onrustig of somber van wordt. Je weet dat je beter kunt stoppen, maar toch ga je door. Het voelt een beetje alsof je brein op de automatische piloot staat.
Dit gedrag is de laatste jaren sterk toegenomen doordat nieuws en sociale platforms geen einde hebben. Er is altijd nog een volgende video, tweet of update. Voor een algemeen informatieblog zoals radio90fm.nl is doomscrolling een herkenbaar onderwerp, omdat het bijna iedereen raakt die veel online is.
Waarom blijven we doomscrollen
Ons brein zoekt naar zekerheid
Een belangrijke reden is dat ons brein graag controle en zekerheid wil. Bij onrustig nieuws denk je al snel dat je meer moet lezen om het gevoel te hebben dat je alles in de gaten houdt. In werkelijkheid neemt je gevoel van grip vaak juist af, omdat je meer problemen ziet dan je kunt oplossen.
De beloning van kleine prikkels
Sociale media en nieuwssites zijn zo ontworpen dat je telkens kleine beloningen krijgt: een nieuwe kop, een opvallende foto of een heftige mening. Deze prikkels geven korte momentjes van spanning of nieuwsgierigheid, waardoor je sneller nog een stukje verder scrolt dan je van plan was.
Vergelijken met anderen
Naast negatief nieuws speelt vergelijken een grote rol. Je ziet perfecte plaatjes, successen en vakanties van anderen. Daardoor kun je onzeker worden over je eigen leven. Je scrolt verder op zoek naar geruststelling of herkenning, maar vindt vooral meer vergelijkingsmateriaal.
Signalen dat jij last hebt van doomscrolling
Onrust voor het slapen
Een duidelijk signaal is dat je vlak voor het slapen nog lang doorgaat op je telefoon. Je merkt dat je hoofd daarna nog vol zit met beelden en gedachten, waardoor je moeilijker in slaap valt of onrustiger slaapt.
Geen idee waar je tijd bleef
Een ander herkenbaar teken is tijdsverlies. Je wilt even het nieuws checken of een berichtje lezen en een half uur later vraag je je af waar de tijd gebleven is. Als dat regelmatig gebeurt, is de kans groot dat doomscrolling een rol speelt.
Praktische manieren om doomscrolling te stoppen
Spreek duidelijke schermmomenten af
In plaats van de hele dag door te kijken, kun je vaste momenten kiezen voor nieuws en sociale media. Bijvoorbeeld een keer in de ochtend en een keer in de avond. Buiten die momenten laat je je telefoon bewust liggen of leg je hem in een andere kamer.
Maak je tijd op je telefoon bewust zichtbaar
Bij de meeste smartphones kun je schermtijd instellen en beperken. Door een dagelijkse limiet te kiezen voor nieuwsapps en sociale media geef je jezelf een zachte rem. Het moment dat de melding verschijnt, helpt je om bewust te kiezen: wil ik nu echt verder of is het genoeg geweest voor vandaag.
Vervang scrollen door een andere gewoonte
Gewoontes vervang je het makkelijkst door iets anders, niet door alleen te stoppen. Leg bijvoorbeeld een boek of tijdschrift naast je bank, kies een korte wandeling of luister naar radio of een podcast. Zo houd je de behoefte aan ontspanning, maar zonder eindeloos schermgebruik.
Zoek actief naar positief en verdiepend nieuws
Als je toch nieuws wilt volgen, kies dan bewust voor bronnen die ook achtergrondverhalen, oplossingen en menselijke verhalen delen. Dat geeft een evenwichtiger beeld van de wereld en verkleint de kans dat je in een spiraal van alleen maar slechte berichten belandt.
